Przeprawiając się przez Wisłę na prawą jej stronę warto zdecydować się na przejażdżkę rowerową ulicami Pragi. Istnieje kilka dogodnych punktów wypadowych do tego typu krótkich podróży. Naszą premierową wycieczkę zachęcamy rozpocząć na stacji II linii metra Stadion Narodowy. Z tego punktu na mapie miasta można kierować się łatwo w każdą część warszawskiej Pragi, Grochowa lub Saskiej Kępy.
Wyjście ze stacji metra Stadion Narodowy
Naszą uwagę od razu skupiła droga prowadząca wzdłuż Wisły na północ, czyli trasa biegnąca ulicą Jagiellońską. Stacja Stadion Narodowy, jak wszystkie przystanki nowej nitki warszawskiego metra może być ciężka do rozgryzienia. Mimo to warto iść na żywioł i wydostać się z niej pierwszym lepszym wyjściem i poćwiczyć orientację w praskim terenie. Na powierzchni wszystko jest czytelniejsze. Po opuszczeniu metra jedziemy wzdłuż ścieżki rowerowej mając stadion za swoimi plecami. Ścieżka wkrótce się kończy na skrzyżowaniu ulic Jana Zamoyskiego i Sokolej. Widać stąd dobrze słynny praski Foton na kamienicy przy Targowej 15. Reklama Warszawskich Zakładów Fotograficznych na Woli powstała w latach 70. XX wieku. Jej lokalizacja nie była przypadkowa, ponieważ budynek, na którym została umieszczona widać doskonale z przejazdu kolejowego. Uważny podróżny posługujący się jednym z trzech języków (gierkowska reklama jest międzynarodowa – zapisana w języku polskim, rosyjskim oraz po angielsku) mógł skorzystać z usług firmy i odwiedzić jeden z zakładów WZF na przeciwnym brzegu Wisły. W tle widoczny jest również inny mural, o którymszerzej opowiemy podczas kolejnych wycieczek po Warszawie.
Ulica Marcinkowskiego i ulica Sprzeczna na Pradze
Kierując się wzdłuż ul. Jana Zamoyskiego w stronę malejących numerów posesji docieramy szybko do skrzyżowania z ulicą Sprzeczną. Ta krótka droga, nazywana w przeszłości Sporną, przy której obecnie znajduje się baza Straży Pożarnej, widniała już na tak zwanym planie Bacha, czyli mapie stolicy z 1808 roku. Warto obejrzeć ten dokument w Internecie aby przekonać się, jak wyglądała prawobrzeżna Warszawa na początku XIX wieku. Wnikliwy turysta chętnie odwiedzi na Sprzecznej kamienicę pod numerem 2/8, na której podziwiać można od 2011 roku „Pietę”, stworzoną w ramach projektu Jacka Schmidta „Otwarta Pracownia Wizytująca”.
Przy skrzyżowaniu ulic Karola Marcinkowskiego i Jana Zamoyskiego mijamy wieżę należącą od 1878 roku do praskiego oddziału warszawskiej Straży Ogniowej (adres Marcinkowskiego 2). Punkt, w którym zlokalizowano stację ratunkową już 140 lat temu był dogodnym miejscem, z którego możliwe były wyjazdy w każdym kierunku. Akcji takich było od samego początku funkcjonowania oddziału bardzo dużo ze względu na drewnianą zabudowę znacznej części XIX-wiecznej Pragi. Częste pożary były efektem licznych zaniedbań w budowie ówczesnych domów. Dzięki trudom służby już w XIX wieku wykształcił się typ praskiego strażaka – osoby odważnej, gotowej do poświęceń w imię życia i zdrowia mieszkańców Warszawy. Swoją rolę strażacy ze stacji przy Marcinkowskiego odegrali także w trakcie oblężenia stolicy w 1939 roku oraz podczas powstania warszawskiego. Ślady kul karabinowych widoczne są do dziś na fasadzie budynku pod adresem Marcinkowskiego 7.
Jagiellońska rozpoczyna się na skrzyżowaniu z ulicą Karola Marcinkowskiego i prowadzi wzdłuż Wisły aż na Pelcowiznę. Na tym etapie opisywanej trasy można poruszać się po ulicy, miejscowi kierowcy są przyzwyczajeni do ruchu rowerowego. Niestety krajobraz na tym odcinku trasy nie zachwyca, odbiegając od stereotypowego obrazu praskich wąwozów pomiędzy starymi kamienicami. Nie zmienia to faktu, że za skrzyżowaniem z ulicą Kępną można natknąć się na wiele ciekawych sklepów i zakładów rzemieślniczych. Zegarmistrz na rogu Kępnej, sklep z chodakami ortopedycznymi przy Jagiellońskiej 12, czy pracownia kuśnierska w kamienicy oznaczonej numerem 20 to tylko niewielki ślad bogactwa lokalnej przedsiębiorczości. W tej samej okolicy, na rogu Jagiellońskiej i Okrzei, coś dla siebie znajdą smakosze i koneserzy życia nocnego. Warto zajeżdżać do praskich knajp rowerem i spędzać czas w ogródkach na zewnątrz!
Mijając ulicę Okrzei wjeżdżamy na mały plac, lub raczej wydłużone skrzyżowanie bardzo charakterystyczne dla tej dzielnicy. W miejscu, w którym obecnie stoi budynek kina Praha, carskie władze wyznaczyły w stolicy po zdławieniu Powstania Listopadowego interesujący punkt na mapie imperium. Obliczono, że od kina Praha do Moskwy jest 1195 wiorst, a do Petersburga 1045. „Przy tej sposobności – pisze Jerzy Kasprzycki w Korzeniach Miasta – nadano odrębne nazwy Moskiewskiej i Petersburskiej dwom odcinkom, południowemu i północnemu, dzisiejszej ulicy Jagiellońskiej, która w pierwszej połowie XIX wieku nazywała się jeszcze Szeroka.” Oznacza to, że dalsza część wycieczki rowerowej będzie wiodła historycznym traktem bitym Petersburskim. Obecną nazwę ulica uzyskała 1 kwietnia 1916 roku.
Klasyczny praski krajobraz - tyły Teatru Baj
Następnym ciekawym punktem przystankowym na trasie jest Teatr Baj, stanowiący przed wojną centrum aktywności żydowskiej społeczności Pragi. Gmina żydowska istniała po prawej stronie Wisły od 1775 roku, na początku XX wieku ulice Targową, Kępną, Szeroką (dziś Jagiellońska) i Brukową (współcześnie Okrzei i Kłopotowskiego) zamieszkiwali nie tylko kupcy i handlarze, ale również cenieni lekarze, adwokaci i artyści wyznania mojżeszowego. Niedaleko teatru, który w czasach przedwojennych był żydowskim domem wychowawczym, pod adresem Kłopotowskiego 31 zachował się budynek mykwy. W miejscu, gdzie dziś stoi plac zabaw do 1961 roku (przetrwała wojnę!) stała synagoga projektu znanego warszawskiego architekta Józefa Lessela.
Przejazd ul. Jagiellońską w kierunku Alei Solidarności polecamy kontynuować jezdnią, chodniki często są zatłoczone. Budynek pod adresem Jagiellońska 38 należy do VIII Liceum Ogólnokształcącego i 58 Gimnazjum imienia króla Władysława IV (słynny praski „Władek”). Absolwentami szkoły byli między innymi: Janusz Korczak – lekarz, pedagog, pisarz; August Zaleski – polityk, prezydent RP na uchodźstwie w latach 1947-72; Konstanty Brandel – malarz,grafik. Na wprost szkoły, pomiędzy Alejami Solidarności i ulicą św. Cyryla i Metodego znajdują sięzabudowania należące do kościoła prawosławnego i znana w całej Warszawie zabytkowa cerkiew Marii Magdaleny.
Dalsza część trasy wiedzie ścieżką rowerową wzdłuż Parku Praskiego, który mijamy polewej stronie. Przejeżdżając przez skrzyżowanie z ulicą Ratuszową możemy na moment zatrzymać się, żeby odwiedzić Parafię Matki Bożej Loretańskiej na Pradze, która jest najstarszą budowlą sakralną Pragi. Ciekawostką na temat tego obiektu niech będzie fakt, że przed przejazdem wojsk napoleońskich przez Pragę, zabudowania parafii widoczne były aż z Ujazdowa po drogiej stronie Wisły. Uwiecznił je na jednej z panoram Warszawy Canaletto. Do dziś zachowała się niewielka część kompleksu kościelnego, którego głównym elementem jest replika domku loretańskiego. Mijając przystanek Ratuszowa-ZOO kierujemy się wybudowaną niedawno ścieżką rowerową poprowadzoną obok torów tramwajowych wiodących w kierunku Ronda Starzyńskiego. Trasa ta prowadzi wzdłuż zabudowań warszawskiego ZOO – radzimy przygotować się na różnorodne zapachy. Pokonanie tego fragmentu trasy przybliży nas do końca części historycznej zaplanowanej przez nas wycieczki. Na Rondzie Starzyńskiego należy kierować się ścieżką rowerową w lewą stronę. Mijając parking przed ZOO, jedziemy prosto przez przejście dla pieszych i dalej w kierunku Wisły w celu znalezienia się na szutrowej trasie prowadzącej przez teren Doliny Środkowej Wisły (obszar chroniony Natura 2000). W tej części trasy proponujemy dwie opcje kontynuacji podróży – na północ lub w stronę południową. Pierwszy wariant prowadzi tarasami Wisły w stronę elektrociepłowni Żerań i jest rozwiązaniem dającym możliwość oglądania lewobrzeżnej Warszawy (oczywiście po przejechaniu 2 kilometrów) z nietypowej perspektywy.
Powrót radzimy tą samą drogą! Drugi wariant pozwala na szybszy powrót do początku trasy i, podobnie jak opcja pierwsza, wiedzie przez obszar Natura 2000. Naszym zdaniem nie ma w niewielkiej odległości od centrum Warszawy miejsca o walorach przyrodniczych dorównującym nadwiślańskim łęgom po praskiej stronie rzeki! Na całej długości szutrowej ścieżki można swobodnie zbaczać z trasy na plaże lub betonowe cyple. Uwaga, wyjątkowe widoki....!
Trasę proponujemy zakończyć na legendarnej plaży „pod Poniatem”, lub bardziej elegancko rzecz ujmując, przy plaży z widokiem na Stadion Narodowy. Każdemu, kto skupi się na wszystkich opisywanych przez nas punktach i wnikliwie podejdzie do śledzenia ich historii, wycieczka powinna zająć 2 godziny. My zachęcamy jednak do dłuższego delektowania się praską stroną Wisły i gwarantujemy, że nie będzie to czas zmarnowany :)
Zespół RowerowaStrona.pl
Zakład kuśnierski zlokalizowany w budynku przy ulicy Jagiellońskiej 20
Tablica poświęcona świętym Cyrylowi i Metodemu 
Ulica Sprzeczna na warszawskiej Pradze
Skrzyżowanie ulicy Cyryla i Metodego z Jagiellońską. W tle VIII LO im. Władysłwa IV